Chi tiết tin - Hội Nông dân tỉnh Quảng Bình

Ông Phạm Ngọc Chi, xã Cảnh Dương; bà Hoàng Thị Thế, xã Quảng Phú; ông Nguyễn Thanh Bình, xã Quảng Thạch, huyện Quảng Trạch; ông Đào Xuân Vinh, xã Bảo Ninh; bà Đào Thị Tám, xã Bảo Ninh; bà Nguyễn Thị Hải Vân, Xã Quang Phú; ông Nguyễn Quang Trung, xã Hải Phú, cùng ý kiến:

Những năm qua, việc các tàu cá ra vào cửa sông Nhật Lệ, Roòn và một số cửa sông khác hết sức khó khăn vì cửa sông quá cạn, đã có nhiều tai nạn dẫn đến chìm tàu; mặt khác các tàu cá không thể cập cảng để bán mà phải hợp đồng thêm thuyền nhỏ để tăng bo hàng đã làm tăng chi phí trong khai thác hải sản. Xin hỏi, tỉnh có kế hoạch, giải pháp gì để khơi thông luồn lạch, bảo đảm an toàn cho tàu thuyền vào ra được thuận lợi, giảm thiểu rủi ro cho ngư dân;

Sở Giao thông vận tải trả lời:

Tỉnh Quảng Bình có 5 hệ thống sông chính, với tổng chiều dài 230km; do điều kiện địa hình hẹp và dốc từ Tây sang Đông, chế độ thủy lực, thủy văn phức tạp nên các tuyến (luồng) đường thủy nội địa, các cửa sông thường xuyên bị bồi lấp, thay đổi vị trí theo từng mùa trong năm, các phương tiện gặp rất nhiều khó khăn khi lưu thông ra, vào các cửa sông; ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế biển của nhân dân cũng như công tác cứu hộ, cứu nạn và bảo đảm quốc phòng, an ninh trong khu vực. Việc nạo vét, chỉnh trị để bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật luồng tàu, bảo đảm thuận lợi cho các loại phương tiện khi ra vào cửa sông là hết sức cần thiết. Trong những năm qua, Sở Giao thông vận tải đã tham mưu UBND tỉnh báo cáo, đề nghị Cục Đường thủy nội địa Việt Nam, Bộ Giao thông vận tải và Chính phủ hỗ trợ nguồn vốn từ Ngân sách Trung ương để nạo vét thông luồng các cửa sông hàng năm; phối hợp tham mưu UBND tỉnh giao các chủ đầu tư tổ chức thực hiện các dự án nạo vét cửa sông từ các nguồn vốn do tỉnh quản lý; Bộ Giao thông vận tải, UBND tỉnh cũng đã có chủ trương kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư nạo vét để tận thu cát nhiễm mặn xuất khẩu, kết hợp khơi thông luồng nhưng do trữ lượng cát tận thu ít, hiệu quả kinh tế thấp, người dân trong khu vực thực hiện dự án không đồng thuận nên khó khăn trong quá trình triển khai dẫn đến không có nhiều doanh nghiệp quan tâm; vì vậy, việc nạo vét thông luồng các cửa sông vẫn chủ yếu sử dụng nguồn vốn từ ngân sách. Tình hình triển khai thực hiện công tác nạo vét, thông luồng các cửa sông những năm qua như sau:

- Đối với cửa sông Nhật Lệ:

Sông Nhật Lệ đoạn từ Km0+00-Km22+00 thuộc tuyến đường thủy nội địa Trung ương được Bộ Giao thông vận tải, Cục Đường thủy nội địa Việt Nam ủy quyền cho Sở Giao thông vận tải tỉnh chịu trách nhiệm tổ chức quản lý, đảm bảo giao thông; công tác duy tu, sửa chữa luồng và các công trình trên tuyến do Cục Đường thủy nội địa tổ chức thực hiện. Từ năm 2014 đến năm 2016, cửa sông Nhật Lệ được nạo vét, thông luồng kết hợp tận thu sản phẩm do Công ty TNHH Xây dựng và Thương mại Hoàng Kim Việt thực hiện theo Quyết định số 413/QĐ-CĐTNĐ ngày 25/4/2014 của Cục Đường thủy nội địa Việt Nam; trong quá trình thực hiện dự án, do có nhiều ý kiến trái chiều trong dư luận về tính hiệu quả của dự án và kiến nghị của cử tri nên Cục Đường thủy nội địa Việt Nam đã chỉ đạo dừng toàn bộ hoạt động nạo vét của dự án này. Năm 2017, Sở Giao thông vận tải đã báo cáo và Cục Đường thủy nội địa Việt Nam triển khai thực hiện Dự án nạo vét duy tu luồng đoạn Km0 - Km1+700. Năm 2020, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã triển khai thực hiện dự án Nạo vét, thông luồng cửa sông Nhật Lệ với quy mô nạo vét thông luồng cửa sông đảm bảo duy trì đường thuỷ nội địa cấp III từ Km0+575 - Km1+778, với chiều dài luồng 1.203m, cao trình đáy nạo vét -4,2m, bề rộng luồng 56m. Hiện nay, trên cơ sở báo cáo của Sở Giao thông vận tải, Cục Đường thủy nội địa đang hoàn thiện các thủ tục để triển khai công trình Nạo vét đảm bảo giao thông bãi cạn cửa Nhật Lệ (Km0+00 - Km0+800) theo Kế hoạch bảo trì công trình đường thủy nội địa năm 2024 đã được Bộ Giao thông vận tải phê duyệt.

- Đối với cửa sông Ròon:

Tuyến sông Ròon là tuyến đường thủy nội địa địa phương do Sở Giao thông vận tải quản lý theo phân cấp. Năm 2015, UBND tỉnh đã cho phép Công ty TNHH Xây dựng Thương mại Hoàng Kim Việt nghiên cứu triển khai thực hiện công tác duy tu, nạo vét thông luồng hàng năm tại cửa sông Roòn theo hình thức xã hội hóa, tận thu sản phẩm để bù lại kinh phí nạo vét; tuy nhiên, do trữ lượng cát đạt tiêu chuẩn cho việc xuất khẩu ở cửa sông không lớn và để tận thu được lượng cát này cần phải tổ chức nạo vét luồng để di chuyển thiết bị với khối lượng thi công lớn hơn nhiều lần so với lượng cát có thể tận thu; ngoài ra việc vận chuyển phương tiện, thiết bị đến khu vực nạo vét khá tốn kém, hiệu quả kinh tế thấp và tiềm ẩn nhiều rủi ro nên doanh nghiệp chưa triển khai thực hiện. Năm 2020, UBND huyện Quảng Trạch đã triển khai dự án Nạo vét khu vực cửa sông Roòn với quy mô nạo vét khu vực cửa sông dài 960m, cao trình đáy nạo vét -3,2m, bề rộng luồng từ 40-200m và xây dựng mới 1 tuyến kè có chiều dài 141m phía Nam cửa sông để ổn định thềm bờ, bảo đảm luồng cho tàu ra vào khu neo đậu Quảng Phú và cảng cá Roòn; dự án đã hoàn thành đưa vào sử dụng trong năm 2022.

- Đối với cửa sông Lý Hòa:

Sông Lý Hòa là tuyến đường thủy do UBND huyện Bố Trạch quản lý, phương tiện lưu thông chủ yếu là các loại tàu cá của ngư dân địa phương. Năm 2014, UBND tỉnh đã cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho Công ty TNHH Sài Gòn Hà Nội thực hiện dự án khai thác tận thu cát nhiễm mặn từ nạo vét thông luồng tại cửa sông Lý Hòa; dự án cũng đã được UBND tỉnh phê duyệt Báo cáo đánh giá tác động môi trường nhưng do cử tri các xã Hải Trạch, Đức Trạch không đồng tình vì lo ngại nguy cơ sạt lở bờ nên dự án chưa triển khai thực hiện. Năm 2021, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã triển khai dự án Nạo vét cửa sông Lý Hoà với quy mô nạo vét thông luồng cửa sông đảm bảo duy trì đường thuỷ nội địa cấp IV với chiều dài luồng 1.500m (từ cửa sông đến trước bến cá Đức Trạch), cao trình đáy nạo vét -2,65m, bề rộng luồng 40m; công trình hoàn thành đưa vào sử dụng trong Quý III/2022.

Do chế độ thủy lực, thủy văn phức tạp nên các cửa sông trên địa bàn tỉnh thường xuyên bị bồi lấp, đặc biệt là sau mùa mưa lũ hàng năm; để bảo đảm tiêu chuẩn kỹ thuật luồng cho phương tiện lưu thông thuận lợi, ngoài việc nạo vét luồng còn phải chỉnh trị dòng chảy đòi hỏi lượng vốn đầu tư lớn và phải nạo vét duy tu thường xuyên hàng năm mới có hiệu quả. Trong điều kiện nguồn vốn bảo trì hệ thống giao thông hàng năm của tỉnh hạn chế, chỉ đủ để thực hiện công tác quản lý, bảo đảm giao thông, không đủ để nạo vét duy tu các cửa sông hàng năm, UBND tỉnh, Sở Giao thông vận tải mong nhận được sự chia sẻ của nhân dân về những khó khăn hiện nay của ngành GTVT cũng như khó khăn chung của tỉnh. Về lâu dài, để tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất, phát triển kinh tế của ngư dân địa phương, đề nghị Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tổng hợp nhu cầu, báo cáo UBND tỉnh triển xây dựng kiên cố bờ, kết hợp nạo vét thông luồng khu vực cửa sông Nhật Lệ, Ròon, Lý Hòa và các sông khác trên địa bàn tỉnh như kiến nghị của nhân dân địa phương.